Halka açık bir şirketin işlem gören pay (hisse) senedi piyasa fiyatının veya borsa fiyatının şirketin hisse başına kar rakamına bölünmesiyle hesaplanır. Hisse başına kar en son gerçekleşen veya beklenen rakam olabilir. Uygulamada daha çok beklenen hisse başına kar rakamına bakılır.
Fiyat kazanç oranındaki değişmeler farklı şekilde yorumlanabilir. Aynı sektörde faaliyette bulunan benzer risk seviyesine ve büyüklüğüne sahip şirketlerden birisinin fiyat kazanç oranının fazla olması o şirketin pay senedi fiyatının çok yükseldiği, tam tersi durumda ise pay senedi fiyatının çok düştüğü anlamıma gelebilir.
Eğer aynı sektörde veya genel olarak borsa genelinde işlem gören pay senetlerinin fiyat kazanç oranları ekonominin beklentilerine göre de yorumlanabilir. Eğer ekonomik aktivite ve risk iştahı konusunda iyimserlik hakimse fiyat kazanç oranları genelde yükselir. Kötümser beklentilerde ise fiyat kazanç oranları düşebilir.
Bazı durumlarda fiyat kazanç oranlarının daha önceki seviyelerinin fazlaca üstüne çıkmaları veya düşmeleri genel olarak pay senetlerinin fiyatlarının aşırı yükseldikleri veya düştükleri şeklinde yorumlanmalarına neden olur.
Fiyat kazanç oranı analizi aynı zamanda özellikle halka açık olmayan şirketlerin satın almaları veya devralınmaları ile pay senetlerin ilk defa halka arzında da gösterge olarak kullanılabilir. Halka açık olmayan şirketler ile yine halka açık olmayıp satın alma veya devralmanın hedefi olan şirketlerin değerlerini hesaplamak için benzer nitelikte borsalarda işlem gören pay senetlerinin fiyat kazanç oranları kıstas olarak kullanılmaktadır.
