Dolar/Euro ve Dolar/TL Paritelerinde Tarihi Seviyeler
Dolar/Euro paritesi Temmuz ayından sonra tekrar eşitlendi. 2003 yılından beri eşitlenmeyen parite bu sene içerisinde iki defa başa baş seviyesine geldi. 2007’de 1 doların 0.63 euroya değerinde olduğu dip noktasından sonra dolardan 2021-2022 senelerinde kritik ataklar geldi. Amerikan Merkez Bankası FED başkanı Jerome Powell’ın şahin açıklamaları,senelerce sıfır faizde olan Avrupa Merkez Bankasını (ECB) faiz artışına zorlamıştı. İlerleyen süreçlerde ECB’nin nasıl ekonomi politikası yürüteceği küresel piyasalar için kritik öneme sahip.
Doların artışının sebeplerini bir önceki yazımızda incelemiştik. ABD’nin stratejisi çok açık. DXY ile yukarı taşınan doları daha da pahalı fiyattan dünyaya satmak. Şu an küresel piyasalardaki şişkinlik ve FED – ECB arasında olan faiz artışı savaşı olarak nitelendirebileceğimiz sürecin pek çok sebebi mevcut. En basit anlatımı ise Amerikan Merkez Bankasının dolara uyguladığı faizi Avrupa Merkez Bankasının euroya uygulamaması. Uzun zamandır eksi faizde olan ECB’de, şu an faiz oranları sıfır seviyesinden %0.50 ye çıkartılmış durumunda. ECB Başkanı Christine Lagarde’ın konuşmalarına göre de faiz artışları devam edecek.
Peki 1 Doların 1 Euroya eşit olması neden kritik?
Türkiye gibi Avrupa pazarında aktif olan ülkelerde doların euro karşısında değer kazanması olumsuz bir tablo olarak görülüyor. Özellikle yüzde 82’si euro, %11’i ise dolar bazında ihracat yapan otomotiv sektörü için değerli olan Euro daha fazla kazanç olarak görülüyor. İthal malların bir çoğunun dolar bazında alınması ve ihracı esnasında euro bazında satılması sektörlere zarar veriyor.
Dolar/TL Kuru
Bugün borsaların açılmasıyla 1 dolar kaç tl ? sorusu kısa zamanda en çok arananlar listesine girdi. Gün içerisinde 18.09 seviyesine kadar gerileyen dolar 18.12 tl den işlem görüyor. Ekonomi Bakanı Nureddin Nebati’nin faiz düşüşü açıklamasından sonra yükselişe geçen dolar eski zirvesine doğru yol alıyor. Türkiye’nin cari açığı senelik olarak 40 milyar dolar artarken öte yandan kredi risk primi tarihi zirvesine çıkıyor.
Temmuz ayında kredi risk primi CDS verisi 900 seviyelerine gelmişti. Borç-alacak ilişkisinde borcun ödenmeme riskini hesaplayan CDS oranı ülkeler için kritik öneme sahip. Ukrayna savaşı öncesi 200 CDS puanına sahip olan Rusya’nın güncel kredi risk puanı 10.195 seviyelerine dayanmıştı. En düşük riske sahip olan ülkeler ise Hollanda 13 puanla en güvenilir ülkeyken, Japonya 25 puan ile ikinci sırada yer aldı. Türkiye ise Ağustos ayında 800 puan seviyelerinde riskli görünüyor.